Anatomie van de nagel
Een gezonde nagel is een roze nagel, die glanst en gelijkmatig is in zijn groei. Je nagels zijn opgebouwd in drie laagjes :
- de hoornlaag : is de bovenste laag van de nagel, deze voorkomt dat je nagel uitdroogt
- de keratinelaag : is de middelste laag van de nagel, dit is een sponsachtige laag die vocht, vet en de aangeleverde voedingstoffen vasthoudt
- de epitheel : is de onderste laag van de nagel, deze is bevestigd aan de huid onder je nagel
Deze laagjes zijn niet dikker dan 0,5 tot 1 mm.
De nagel zelf groeit vanaf de nagelwortel (de matrix). Hier vind je de levende cellen, deze schuiven in een constant proces op en sterven langzaam af. Een gezonde teennagel groeit ongeveer 0,5 tot 1 mm per maand.
Kleuren van de nagels
- Gele verkleuring van de nagels : kan voorkomen bij gebruik van medicatie, roken, huidaandoeningen,veelvuldig gebruik van donkere nagellak, soms zelfs bij diabetici, hepatitis, onychomycose. Maar er is ook het "Yellow Nail Syndrome" dit is een aandoening waarbij praktisch alle 20 nagels een gele kleur hebben.
- Witte nagels / Leukonychia : er bestaan verschillende vormen van, variërend van enkele witte stippen (leukonychia punctata), vlekjes of strepen ( leukonychia striata) tot een compleet witte nagel (leukonychia totalis).
Bij stipjes/vlekjes/streepjes is de oorzaak meestal een trauma (stoten), stress.
Als alle nagels voortdurend witte vlekken hebben en/of groeven en deuken ontstaan dan kan er een onderliggende ziekte zijn.
- Blauwe nagel / Subungaal hematoom : is een bloeduitstorting onder de nagel als gevolg van stoten, slecht passend schoeisel, trauma (iets op teen laten vallen). Deze groeit mee uit met de nagel (na 1 à 3 mnd), indien niet dan zou het een subungaal melanoom kunnen zijn.
- Groene nagel / Pseudomonas nagel / Chloronychia : is een infectie van het nagelbed door een bacterie, deze gedijt in een vochtige omgeving en produceert een groen pigment dat zich onder de nagel ophoopt.
Onychauxis / Hoornnagel / Verdikte nagel
Kenmerken :
- verdikking & verkleuring vd nagelplaat, brokkelig
- pijn bij rechtstreekse druk
- nagelplaat laat los vh nagelbed
Oorzaken :
- te kort geknipte nagel, teentop vormt bumper dat een normale groei vd nagel verhindert
- dragen van te korte/kleine schoenen
- ziekte: bvb diabetes, psoriasis, eczeem
- soms onbekende oorzaak
Een verdikte nagel is geen schimmelnagel, maar is wel vatbaarder voor schimmelsporen.
Onychocryptosis / Ungius incarnatus / Ingroeiende nagel
Kenmerken :
- pijn bij zijdelingse druk
- roodheid vd nagelwal
- in ernstige gevallen : zwelling, pus in de nagelwal
Oorzaken :
- foutief knippen vd nagel
- indringen van de nagelhoek in de nagelwal bij een ernstige buiging
Pseudo unguis incarnatus / Pseudo ingroeiende nagel
Kenmerken :
- eelt/likdoorn in de nagelwal
Oorzaken :
- afwijkende groeirichting van de nagel
- inbuiging door zijdelingse druk
Is even pijnlijk als een ingroeiende nagel
Involutienagel / Tunnelnagel / Pincetnagel
Kenmerken :
- kan uni - of bilateraal zijn
- zijkant(en) van de nagel drukt in de huid, word spits naar de rand toe wat aanleiding kan geven tot complicaties, bvb : ingroeiende nagel, beschadiging vd nagelplaat
Oorzaken :
- erfelijk als alle nagels zijn aangetast
- slecht passend schoeisel ( te smal )
- complicatie bij diabetes, reuma
Trommelstoknagel : nagel groeit bol over teentop
Onychomycose / Schimmelnagel
Een onychomycose ontstaat net zoals een dermatomycose door een infectie met sporen van dermatofyten of gistcellen.
In principe is de nagel niet zo vatbaar voor schimmelinfecties, maar bij beschadiging van de nagel en/of nagelriem kan echter gemakkelijk infectie optreden na bvb een trauma of constante druk van schoeisel op de nagelplaat.
Een nagelmycose begint meestal distaal aan een hoekje van de nagelplaat. Van daaruit groeit de schimmel in of onder de nagelplaat, waarbij verdikking, verbrokkeling of totale destructie van de nagelplaat kan optreden.
Bij het vermoeden van onychomycose zal ik u doorsturen naar een dermatoloog.